การคุ้มครองทางกฎหมายของธนาคารออนไลน์ในประเทศไทย

วิถีชีวิตของโลกได้ก้าวเข้าสู่ยุคดิจิทัลนับตั้งแต่การประดิษฐ์และวิวัฒนาการอันมหัศจรรย์ของเทคโนโลยีสารสนเทศ การทำธุรกิจได้ก้าวสู่หนึ่งในวิถีชีวิตเหล่านี้ ความสะดวก เศรษฐกิจ ความสามารถในการแข่งขันและความรวดเร็วของการดำเนินงานทางดิจิตอลได้ทำไปสู่อุตสาหกรรมรวมถึงการธนาคารหันมาใช้อินเทอร์เน็ตหรือออนไลน์ ประเทศไทยเป็นหนึ่งในประเทศที่ติดตามแนวโน้มนี้ แม้ว่ากฎหมายธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ยังอยู่ในช่วงเริ่มต้นก็ตาม เมื่ออยู่ในระยะนี้จะประสบปัญหาด้านความรับผิดที่ชัดเจน

ล้าหลังกว่าประเทศเอเชียอื่นเล็กน้อย

Pew internet และ American Life รายงานว่า สหรัฐอเมริกาเป็นประเทศที่มีการใช้อินเทอร์เน็ตมากที่สุดและยังมีการกล่าวถึงว่าการใช้อินเทอร์เน็ตขยายไปถึงประเทศต่างๆ แถบเอเชียโดยประเทศไทยยังคงตามหลัง การยอมรับการใช้บริการธนาคารอินเทอร์เน็ตในไทยยังไม่เทียบเท่ากับประเทศอื่นๆ ในเอเชีย เนื่องจากมีข้อจำกัดสำคัญหลายประการและรวมถึงระบบรักษาความปลอดภัยซึ่งการขาดความไว้วางในผู้ให้บริการและการให้บริการอินเทอร์เน็ตที่ไม่น่าเชื่อถือ ในขณะที่อุปสรรคเหล่านี้อาจมีอยู่ในธนาคารไทย แต่ยังการขาดกฎหมายที่บังคับใช้ในการป้องกันการใช้บริการธนาคารอินเทอร์เน็ตของลูกค้าธนาคาร นอกจากนี้ยังมีความเสี่ยงอื่น ๆ ที่ต้องรับมือ

ความเสี่ยงในการทำธุรกรรมออนไลน์

วิธีหนึ่งคือการส่งอีเมลฟิชชิ่งหลายฉบับซึ่งมีจุดมุ่งหมายเพื่อหลอกลวงผู้ใช้อินเทอร์เน็ตให้เปิดเผยข้อมูลการเข้าสู่ระบบและหมายเลขธุรกรรมของตน ผู้ส่งอ้างว่ามาจากธนาคารและอีกวิธีหนึ่งคือการส่งมัลแวร์หรือโปรแกรมประสงค์ร้ายที่ถูกเขียนขึ้นมาเพื่อทำอันตรายกับข้อมูลในระบบหรือไวรัสต่างๆ ที่ปลอมแปลงไว้ ซึ่งหากเปิดขึ้นมาจะสามารถติดตามการกดแป้นที่ผู้ใช้พิมพ์หรือแม้แต่จับภาพหน้าจอธุรกรรมและในอีกทางหนึ่งคือการทำธุรกรรมด้วยความประมาทเวลาใช้อินเทอร์เน็ตคาเฟ่และเมื่อข้อมูลถูกลบออกทันทีหลังจากใช้งาน ผู้ใช้อินเทอร์เน็ตคนต่อไปสามารถเข้าถึงข้อมูลเหล่านี้ได้อย่างผิดกฎหมายและนำไปใช้ในการทำธุรกรรมที่ผิดกฎหมาย สิ่งเหล่านี้อาจเกิดจากการไม่มีการตั้งค่าความปลอดภัย การออกแบบระบบที่ไม่ดี ความล้มเหลวในการดำเนินการและติดตามระบบข้อมูลของธนาคารซึ่งการออกแบบซอฟต์แวร์ที่มีความปลอดภัยต่ำนี้หรือการแฮ็กอย่างมีประสิทธิภาพโดยผู้เชี่ยวชาญด้านไซเบอร์

การพัฒนาทางเทคโนโลยีที่รวดเร็วซึ่งซึ่งสามารถเข้าถึงได้ทั่วโลกทำให้ความเสี่ยงเหล่านี้รุนแรงขึ้น ความสูญเสียทางการเงินที่เกิดขึ้นในระบบธนาคารทางอินเทอร์เน็ตนั้นธนาคาร ผู้ฝาก หรือลูกค้าและบุคคลหรือหน่วยงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องจะต้องรับผิดชอบเท่าเทียมกันดังนั้นจึงจำเป็นต้องติดตั้งกฎระเบียบที่ชัดเจนเพื่อป้องกันความเสี่ยงเหล่านี้เกิดขึ้น

กฎระเบียบ

ธนาคารแห่งประเทศไทยหรือ ธปท.  ตรวจสอบธนาคารไทยและการให้บริการของพวกเขาทั้งหมดซึ่งรวมถึงบริการธนาคารทางอินเทอร์เน็ต โดยให้กรอบการทำงานและสภาพแวดล้อมที่จะตอบสนองความต้องการด้านการธนาคารของภาคการเงินและธุรกิจของประเทศ กฎหมายและกฎระเบียบที่เกี่ยวข้องกับบริการธนาคารทางอินเทอร์เน็ต กำหนดไว้ในพระราชบัญญัติการธนาคารพาณิชย์ พ.ศ. 2505 ประกอบด้วยข้อกำหนดเกี่ยวกับการออกใบอนุญาตของธนาคารและการดำเนินงานของธนาคารพาณิชย์ พระราชบัญญัติธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์และบริการการชำระเงินทางอิเล็กทรอนิกส์ซึ่งดึงมาจากผู้อำนวยการสหภาพยุโรปด้านเงินอิเล็กทรอนิกส์และกฎระเบียบจากธนาคารเพื่อการชำระหนี้ระหว่างประเทศหรือ BIS Commission  2011

ธปท. บังคับให้ธนาคารไทยจัดทำและรักษาระบบที่มีประสิทธิภาพที่จะให้ความปลอดภัยต่อการทำธุรกรรมทางอินเทอร์เน็ต ในขณะเดียวกันนั้นธนาคารจำเป็นต้องป้องกันการใช้งานทั้งที่ได้รับอนุญาตและการบุกรุกบริการของธนาคาร ข้อกำหนดเหล่านี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อเสริมสร้างความน่าเชื่อถือและความเหมาะสมของธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์หรือดิจิทัล ในขณะเดียวกันก็ขจัดหรือหลีกเลี่ยงความเสี่ยงที่อาจเป็นอันตรายต่อธุรกรรมของผู้ใช้และผลประโยชน์สาธารณะ ข้อกำหนดและมาตรฐานเหล่านี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อยกระดับบริการทางการเงินและการชำระเงินของไทย โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับประชาคมโลก

โดยทั่วไปการใช้บริการธนาคารทางอินเทอร์เน็ตในประเทศไทยถือเป็นรูปแบบหนึ่งของสัญญา ข้อกำหนดและเงื่อนไขสำหรับการใช้บริการอิเล็กทรอนิกส์แตกต่างกันไปในแต่ละธนาคารแต่ระบุภาระผูกพันของลูกค้าได้อย่างชัดเจน สัญญาเหล่านี้ส่วนใหญ่เพื่อรับรองข้อมูลธนาคารที่เป็นความลับของตนเอง รักษาความปลอดภัย ID และ PIN ของผู้ใช้และแจ้งให้ธนาคารทราบทันทีหากพบข้อผิดพลาด สัญญายังรวมถึงข้อกำหนดเกี่ยวกับความรับผิดชอบและข้อจำกัดของธนาคารซึ่งลูกค้าจะต้องศึกษาและทำความเข้าใจอย่างขยันขันแข็งซึ่งเป็นประเด็นสำคัญของสถานการณ์ปัญหาความรับผิดชอบใดๆ

ความรับผิดชอบของธนาคาร

อย่างไรก็ตามเรื่องนี้มักถูกมองว่าเป็นประเด็นสำคัญ ทุกคนเข้าใจดีว่าความรับผิดหมายถึงความรับผิดชอบทางกฎหมายหรือความรับผิดชอบหรือสิ่งที่ละเลยต่อตนเอง การกระทำอย่างใดอย่างหนึ่งทำให้บุคคลนั้นถูกฟ้องร้องซึ่งอาจก่อให้เกิดการชดใช้ค่าเสียหายหรือการดำเนินการตามหมายศาลบางอย่าง

ความรับผิดในการบริการธนาคารทางอินเทอร์เน็ตกำหนดและอธิบายอย่างชัดเจนไว้ในข้อตกลงบริการอินเทอร์เน็ตซึ่งดังที่กล่าวไว้ข้างต้นจะแตกต่างกันไปในแต่ละธนาคาร ความรับผิดอาจเกิดขึ้นได้จากข้อผิดพลาดของมนุษย์ การฉ้อโกง การทำงานผิดพลาดทางเทคนิคและความล้มเหลวของระบบ ข้อผิดพลาดของมนุษย์อาจเกิดขึ้นได้โดยลูกค้าหรือพนักงานธนาคาร ขั้นตอนที่ดำเนินการเพื่อรับรองการรักษาความลับและความปลอดภัยคือการจัดเตรียมรหัสผ่านและ PIN ธนาคารทำธุรกรรมและบังคับใช้มาตรการเหล่านี้ด้วยความสุจริตใจเพื่อให้ทุกธุรกรรมถือว่าสมบูรณ์เมื่อเสร็จสิ้นแล้ว ข้อผิดพลาดอาจยังคงเกิดขึ้นหากลูกค้าอนุญาตให้บุคคลที่สามเข้าถึงข้อมูลของตนและทำธุรกรรมด้วยตนเองโดยการกำกับดูแลหรือประมาทเลินเล่อและไม่แจ้งให้ธนาคารทราบทันทีหากเกิดการสูญหายหรือผิดพลาดหรือสูญหายของบัตรหรือเอกสารอื่นๆ ที่อาจตกไปอยู่ในมือของผู้ไม่หวังดีได้ในกรณีเหล่านี้ธนาคารจะปฏิเสธความรับผิด

การฉ้อโกงสามารถเกิดขึ้นได้แม้จะมีระบบรักษาความปลอดภัยที่เข้มงวดครบถ้วนก็ตาม โดยทั่วไปแล้วผู้ฉ้อโกงจะดำเนินการผ่านอีเมลฟิชชิ่ง ไวรัสม้าโทรจันหรือไวรัสอื่นๆ ที่มุ่งขโมยข้อมูล จากนั้นผู้ฉ้อโกงจะใช้ข้อมูลที่ขโมยมาเพื่อย้ายเงินไปยังบัญชีบุคคลที่สามแล้วถอนเงินออกและความผิดปกติทางเทคนิคหรือความล้มเหลวของระบบอาจอยู่ในการควบคุมของธนาคารหรือไม่ก็ได้แต่จำเป็นต้องแจ้งให้ลูกค้าทราบโดยเร็วที่สุดเนื่องจากเวลาเป็นสิ่งสำคัญ หากวิธีการแจ้งอยู่นอกเหนือการควบคุมของธนาคาร ธนาคารจะปฏิเสธความรับผิด เช่น การไม่สามารถเข้าถึงลูกค้าได้ทันที

กฎหมายว่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ของประเทศไทยค่อนข้างใหม่และเพิ่งนำมาใช้เมื่อไม่นานมานี้ ด้วยเหตุนี้จึงอาจต้องใช้เวลาในการพิสูจน์ประสิทธิภาพในการปกป้องผู้ใช้บริการธนาคารทางอินเทอร์เน็ต ในขณะเดียวกันการรักษาความปลอดภัยควรเป็นความรับผิดชอบและผลประโยชน์ร่วมกันของธนาคารและลูกค้า ลูกค้าจะต้องตระหนักถึงข้อกำหนดและเงื่อนไขของสัญญา ดูแลข้อมูลส่วนบุคคลและธุรกรรมของตนเองอย่างเคร่งครัด ตรวจสอบให้แน่ใจว่าข้อมูลของตนถูกต้องอยู่เสมอ หลีกเลี่ยงการใช้อินเทอร์เน็ตคาเฟ่สาธารณะ เพิกเฉยต่ออีเมลฟิชชิ่งและดูแลรักษาโปรแกรมป้องกันไวรัสที่อัพเดต

Category: กฎหมายธุรกิจ